O tym, że umowny podział majątku wspólnego może być zabezpieczony poprzez depozyt notarialny wspominałam w ostatnim artykule.
O tym, że małżonkowie po rozwodzie z trudem dochodzą do porozumienia i decydują się na zawarcie takiej umowy – również.
Mam wrażenie, że umowny podział majątku wspólnego najczęściej ma miejsce w przypadku, gdy małżonkowie postanawiają wprowadzić ustrój rozdzielności majątkowej i w rezultacie podzielić majątek (dotychczas zgromadzony), co nie jest związane z rozpadem ich małżeństwa i rozwodem. Chociaż umowny podział majątku zdarza się czasem i po rozwodzie.
Powodów dla takich działań może być wiele, na przykład podjęcie przez małżonka prowadzenia działalności gospodarczej albo wprowadzenie jej na wyższy level niż dotychczas.
Skoro małżonkowie pozostają w zgodzie, a podział majątku wspólnego po wprowadzeniu rozdzielności majątkowej jest tylko jednym z elementów zabezpieczenia, to nie ma przeszkód by podziału takiego dokonać w formie umowy.
W kontekście ostatniego artykułu o depozycie notarialnym w podziale majątku wspólnego mówiłam w szczególności o podziale takiego majątku ze spłatą na rzecz małżonka. To znaczy, jeden małżonek otrzymał składnik majątku, przy czym zobowiązany był do spłaty odpowiedniej kwoty na rzecz drugiego małżonka.
Dzisiaj z kolei skupię się na umownym podziale majątku wspólnego bez dokonywania spłat i dopłat.
Umowny podział majątku wspólnego przez małżonków w trakcie małżeństwa
Podziału majątku wspólnego nie można dokonać w dowolnie wybranej przez siebie chwili. Przepisy nakładają na małżonków pewne ograniczenia, to znaczy:
W czasie trwania wspólności ustawowej, żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego.
Dlatego, zanim podzieli się majątek, najczęściej ustanawia się między małżonkami ustrój rozdzielności majątkowej.
Co istotne, by dokonać podziału majątku wspólnego małżonkowie nie muszą się rozwodzić! Wystarczy wprowadzić odpowiedni ustrój majątkowy.
Umowny podział majątku wspólnego, jak wskazuje nazwa, odbywa się poprzez zawarcie przez małżonków umowy.
Czy istnieją jakieś szczególne wymogi co do formy zawarcia takiej umowy?
I tak i nie.
Umowa o podział majątku może być zawarta przez małżonków po prostu na piśmie. A nawet ustnie!
Ale! Należy pamiętać, że gdy w grę wchodzi nieruchomość, umowa taka powinna zostać zawarta w formie aktu notarialnego, czyli wizyta u notariusza będzie wtedy niezbędna.
Umowny podział majątku wspólnego bez spłat i dopłat
Jak już wspomniałam, majątek wspólny można podzielić zarówno ze spłatą na rzecz małżonka jak i bez niej.
To znaczy, małżonkowie mogą umówić się, że jeden małżonek otrzymuje z tytułu podziału majątku daną rzecz lub nieruchomość. Jednak z tego względu powinien zapłacić odpowiednią kwotę na rzecz drugiego, by „spłacić jego udział”.
Podziału majątku można także dokonać bez ustalania spłat i dopłat.
Czyli jeden małżonek otrzymuje dany składnik majątku, lecz z tego tytułu nie jest zobowiązany do spłaty na rzecz drugiego.
Właśnie z takim przypadkiem miałam ostatnimi czasy do czynienia.
Małżonkowie postanowili wprowadzić ustrój rozdzielności majątkowej i podzielić dotychczas zgromadzony majątek.
Wspólny majątek mieli całkiem spory – nieruchomość, środki pieniężne na rachunku bankowym czy samochód.
Małżonkowie zawarli w tym celu kilka umów o częściowy podział majątku wspólnego.
Jedna umowa, ta która dotyczyła nieruchomości, została sporządzona w formie aktu notarialnego. Resztę składników małżonkowie podzielili zawierając umowę w zwykłej formie pisemnej.
Pewnie jesteś ciekawy, w jaki sposób małżonkowie podzielili majątek?
Wszystkie przedmioty – samochód i środki pieniężne, a nawet nieruchomość przypadły na wyłączną własność małżonki.
Małżonkowie postanowili, że żona nie będzie spłacać małżonka z tytułu otrzymanych składników majątku.
Czyli był to umowny podział majątku wspólnego bez spłat i dopłat.
Czy umowny podział majątku małżonków należy zgłosić do urzędu skarbowego?
Na pewno zauważysz, że małżonkowie przyjęli dość ciekawe rozwiązanie.
Sami zaczęli się zastanawiać, czy umowa o podział majątku wspólnego nie zostanie jednak potraktowana jako darowizna na rzecz jednego małżonka. W końcu żona otrzymała na wyłączną własność całkiem sporą wartość.
Gdyby tak było, małżonkowie musieliby zgłosić ten fakt do urzędu skarbowego. Urząd skarbowy nie lubi, gdy nie informuje się go o takich sprawach 🙂
Ale jak jest naprawdę? Czy umowny podział majątku małżonków bez spłat to de facto darowizna?
Swoje stanowisko, w niemal identycznej sprawie, zajął Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej.
Małżonkowie zwrócili się do niego o wydanie interpretacji indywidualnej.
Małżonkowie zapytali, czy umowny podział majątku wspólnego bez spłat i dopłat jest darowizną, a więc czy fakt ten powinni zgłosić do urzędu skarbowego.
Okazało się, że w przepisach podatkowych na próżno szukać norm dotyczących właśnie tej kwestii.
A jeśli podział majątku wspólnego nie podlega regulacjom ustawy o podatku od spadków i darowizn to nie może być mowy o darowiźnie.
Choć darowizny między małżonkami podlegają pewnym zwolnieniom, to ich zgłoszenie zazwyczaj jest niezbędne.
W tym przypadku ustawodawca wykonał „ukłon” w stronę małżonków.
Brak konieczności dokonania zgłoszenia darowizny z pewnością jest dla nich ułatwieniem. No i nie muszą się martwić o konsekwencje braku zgłoszenia darowizny.
Dominika Gondek
aplikant radcowski
Podziękowania dla: Sale photo created by freepik – www.freepik.com
***
Wspólne mieszkanie na kredyt po rozwodzie
Kiedyś usłyszałam, że absolutnie najgorsze co może nas spotkać w życiu to… mieszkanie z teściową.
Wtedy zabrzmiało to poważnie, no ale przecież skądś się wzięły te wszystkie dowcipy…
Ale teraz wiem, że jest coś zdecydowanie gorszego.
Mieszkanie z byłym mężem albo byłą żoną.
Pewnie zapytasz – kto normalny mieszka z małżonkiem po rozwodzie?
A ja Ci powiem, że takich sytuacji jest od groma.
I to wcale nie dlatego, że małżonkowie skrycie marzą o tym, by po rozwodzie wciąż mieszkać razem i mijać się codziennie rano przed pracą, a po pracy wracać do domu i może jeszcze zjeść wspólny obiad [czytaj dalej…].
***
Zobacz także:
- Kredyt w podziale majątku wspólnego – Podział majątku wspólnego po rozwodzie to jedna z pierwszych czynności, na którą decydują się byli małżonkowie. Jak dług ma się do podziału majątku? Czy wiesz, jak podzielić wspólny kredyt? Sprawdź co na to sądy!
- Podział majątku wspólnego a darowizna dla jednego małżonka – Podziałowi majątku wspólnego ulega.. no właśnie.. majątek wspólny. Czy takim majątkiem będzie darowizna przekazana jednemu z małżonków, z zastrzeżeniem, że jest ona tylko i wyłącznie dla niego.
{ 0 komentarze… dodaj teraz swój }